Działania podejmowane przez psychologa szkolnego wyznaczone są zgodnie z zadaniami umieszczonymi w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 roku w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
Najważniejsze zadania psychologa szkolnego :
1.Prowadzenie badań i działań diagnostycznych dotyczących poszczególnych uczniów, w tym diagnozowanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych a także wspieranie mocnych stron uczniów.
2.Minimalizowanie skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganie zaburzeniom zachowania.
3.Prowadzenie terapii indywidualnej i grupowej.
4.Wspieranie uczniów, nauczycieli i rodziców w rozwiązywaniu sytuacji trudnych pod względem wychowawczym
5.Udzielanie wsparcia w sytuacjach kryzysowych
6.Praca w zespole dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi a w jej ramach:
Zajęcia socjoterapeutyczne
Działania realizowane z uczniem
1. Korygowanie agresywnych zachowań u dzieci i młodzieży;
- budowanie więzi społecznych,
- usprawnianie i nabywanie umiejętności prospołecznych,
- kształtowanie sposobów porozumiewania się.
2. Rozumienie i kontrolowanie emocji, tolerancji, empatii (Trening pewności siebie, Trening asertywności).
- naprawa i ochrona więzi emocjonalnych,
- przezwyciężanie trudnych stanów emocjonalnych uczniów,
- budowanie klimatu zaspokajającego potrzebę miłości, bezpieczeństwa i akceptacji,
- rozwijanie poczucia własnej wartości i samooceny,
- pomoc w radzeniu sobie w sytuacjach stresowych i konfliktowych.
3. Diagnozowanie przyczyn kłopotów szkolnych uczniów
- poprawa relacji między uczniami, uczniami i nauczycielami
- poszerzenie umiejętności psychospołecznych
4. Diagnozowanie sytuacji rodzinnej i rówieśniczej.
5. Rozwiązywanie nieporozumień i konfliktów rówieśniczych.
6. Wzmacnianie pozytywnych zachowań a wygaszanie negatywnych.
7. Ewaluacja podjętych działań naprawczych.
Metody i formy pracy z uczniem
1. Metody bezpośrednie.
2. Metody pośrednie (perswazyjno – informacyjne).
3. Metody zadaniowe (motywacyjno – prowokujące),
4. Metody indywidualne (rozmowy),
5. Metody grupowe (rozmowy, ćwiczenie i modelowanie zachowań),
6. Analiza rysunków,
7. Metody aktywne rozwijające umiejętności krytycznego myślenia, a więc analizowania, oceniania, porównywania i wyciąganie wniosków np. burza mózgów (fabryka pomysłów),
8. Metody aktywne nastawione na emocje, przeżywanie, działanie np. symulacja (odgrywanie ról, drama)
Wybrane techniki relaksacyjne
Elementy dramy.
Elementy muzykoterapii.
Wybrane elementy arteterapii.
Inne zajęcia o charakterze terapeutycznym
Działania realizowane z uczniem
1.Zajęcia relaksacyjne:
- pomagające dziecku skoncentrować się
- pomagające odprężyć się fizycznie i psychicznie
- zajęcia dające dziecku możliwość poznania i wybrania najodpowiedniejszej metody na odzyskanie równowagi wewnętrznej i jej stosowanie, by móc spokojnie reagować w sytuacjach stresujących
2. Zajęcia wspierające:
- celem głównym, jest udzielenia pomocy i wsparcia uczniom, znajdującym się w kryzysach, w tym:
- szybkie reagowanie w sytuacji kryzysowej
- wsparcie dla ucznia z PTSD (Zespół Stresu Pourazowego)
- wsparcie ucznia w sytuacji straty i żałoby
- wsparcie ucznia ofiary przemocy w rodzinie
- wsparcie ucznia ofiary przemocy w szkole
- pomoc w przezwyciężaniu kryzysów rozwojowych
3. Zajęcia motywujące:
- pomagające dziecku zmotywować się do podejmowania działań takich jak np. uczenie się, poprawa zachowania
- zwiększanie wglądu w sferę emocjonalną i społeczną
- uczenie działań pozwalających na wyciąganie wniosków, celem uniknięcia niewłaściwych zachowań
- kształtowanie postaw: prospołecznych, prorodzinnych i prozdrowotnych
4. Zajęcia wyciszające:
- zajęcia dla uczniów z trudnościami w zachowaniu
- zajęcia dla uczniów nadpobudliwych
- zajęcia dla uczniów przejawiających zachowania agresywne
Celem:
-uczenie dostrzegania, rozpoznawania i nazywania własnych uczuć oraz uczuć innych osób (w tym rozpoznawanie zachowań agresywnych)
- rozpoznawanie przyczyn agresji
- opanowywanie i przezwyciężanie zachowań agresywnych
-pokojowe rozwiązywanie konfliktów
-nawiązywanie pozytywnych interakcji
Metody i formy pracy z uczniem
1.Techniki relaksacyjne:
- ćwiczenia oddechowe, wyciszające
- wizualizacja, regularnie stosowana pomaga opanować stres i pomaga też ograniczyć następstwa traumatycznych doświadczeń z przeszłości
- ćwiczenia angażujące narząd wzroku(fiksacja)
- ćwiczenia angażujące narząd słuchu (muzykoterapia)
- ćwiczenia kinestetyczne (Trening Autogenny Schulza)
2. Strategie interwencji kryzysowej: w zależności od potrzeb, z elementami:
- treningu pewności siebie
- treningu asertywności
3.Rozmowy: indywidualne i grupowe
4.Metody i techniki psychologiczne:
- testy typu papier i ołówek (kwestionariusze, zdania niedokończone)
- testy projekcyjne, w tym analiza rysunków
5. Zabawy i ćwiczenia interakcyjne, pomagające dzieciom nadpobudliwym emocjonalnie, osiągnąć stan odprężenia w tym:
- Zabawy Klausa W.Vopela:
- ułatwiające m.in. koncentrację uwagi
- ćwiczenia zaspokajające potrzebę ruchu
- ćwiczenia integrujące
- ćwiczenia rozwijające pozytywny obraz siebie
6.Inne metody pracy z uczniem pomagające pokonywać trudności natury emocjonalnej:
- Bajkoterapia,
- Biblioterapia.